Spirala kredytowa – tragedią dla dłużnika

Coraz więcej Polaków ma problemy ze spłatą kredytów lub z pokryciem opłat za mieszkanie lub media. Złe nawyki finansowe prowadzą do tego, że pomimo problemów ze spłatą obecnych długów, zaciągamy kolejne kredyty. Wpadamy w ten sposób w pętlę zadłużenia, która może doprowadzić nas do bankructwa. Wystarczy bowiem, że bank nie udzieli nam kolejnej pożyczki, a nie będziemy w stanie pokryć wszystkich swoich zobowiązań.

Eksperci podkreślają, że Polacy wpadają w spiralę kredytową niejako na własne życzenie. Nie potrafią bowiem bronić się przed propozycjami kolejnych pożyczek czy kart kredytowych i pozwalają, by pracownicy banków namawiali ich do wzięcia kolejnych produktów finansowych, które nie poprawiają ich sytuacji, a tylko ją pogarszają. Ponadto Polacy są spragnieni posiadania rzeczy, do których przez lata nie mieli dostępu. Kupują więc na raty nowe sprzęty, meble oraz biorą kredyty hipoteczne. Chcą w ten sposób nadrobić wszystkie lata, w których ustrój komunistyczny nie pozwalał im na podniesienie standardu życia.

Co powoduje problemy ze spłatą zadłużenia?

Nowo udzielone kredyty są z reguły dobrze spłacane – problemy z terminowością rat pojawiają się zazwyczaj po kilku lub kilkunastu miesiącach. Dzieje się tak z różnych przyczyn. Niekiedy są to sytuacje losowe (np. choroba dłużnika lub członka jego najbliższej rodziny, utrata pracy czy zmniejszenie się wysokości wynagrodzenia). Najczęściej jednak dłużnicy nie są w stanie pokryć swoich zobowiązań, gdyż przeliczają się co do planowanych kosztów życia i po paru miesiącach lub latach okazuje się, że nie mają już oni środków na spłatę nadchodzących rat.

Ponadto statystyczny polski dłużnik nie planuje wydatków i robi zakupy pod wpływem emocji, co jeszcze bardziej pogarsza jego sytuację. Jest on także negatywnie nastawiony do różnego rodzaju ubezpieczeń, które mogłyby uchronić go przed nieprzewidzianymi sytuacjami i pozwolić mu na wyjście z zadłużenia. Wszystkie te czynniki powodują, że problemy ze spłatą zobowiązań mogą pojawić się w każdej chwili. Dla banków nie jest to większym powodem do niezadowolenia, gdyż odsetek tego typu klientów jest relatywnie niski, jednak dla dłużnika, który okazuje się bankrutem, może być to prawdziwa życiowa tragedia.

Warto także podkreślić, że gdy ktoś zdecyduje się na zaciągnięcie kredytu, rzadko zastanawia się później czy faktycznie go na niego stać. Koncentruje się jedynie na spełnieniu warunków udzielenia pożyczki. Pracownicy banku również nie zmuszają potencjalnego klienta do refleksji, podsuwając mu jedynie kolejne dokumenty do podpisania. Wszystko to sprawia, że nikt nie skupia się na planowaniu spłaty zadłużenia. Klienci często twierdzą także, że nie mają odpowiedniej wiedzy finansowej, by wiedzieć czy zadłużenie jest dla nich bezpieczne i zrzucają odpowiedzialność za swoje kłopoty na pracowników banków. Niestety, takie tłumaczenie nie przekonuje nikogo, że problemy finansowe są winną kogoś innego niż samego dłużnika. Pełną odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania ponosi bowiem kredytobiorca i to po jego stronie leży obowiązek dbania, by były one rzetelnie spłacane.

Umowę trzeba czytać

Praktyka pokazuje, że wielu kredytobiorców nie czyta umów, które są im przedstawiane do podpisu. Często twierdzą, że są one zbyt skomplikowane, jednak trzeba pamiętać, że każdą niejasność powinien wytłumaczyć nam pracownik banku. Jeśli tego nie zrobi, możemy odmówić podpisania umowy, gdyż może chcieć on coś przed nami ukryć. Brak wiedzy finansowej nie zwalnia nikogo z odpowiedzialności za spłatę zadłużenia. Niezwykle ważna jest więc świadomość wyboru i rozważenie wszystkich za i przeciw zanim zaciągnie się pożyczkę.

Co zrobić, gdy do drzwi zapuka windykator?

Najważniejszą kwestią z punktu widzenia windykatora jest ustalenie, dlaczego dłużnik nie spłaca zadłużenia. Prawie w każdej sytuacji jest szansa na znalezienie rozwiązania, które zadowoli zarówno dłużnika jak i firmę windykacyjną. Niezbędna jest jednak współpraca ze strony dłużnika, gdyż gdy będzie on próbował kłamać i oszukiwać, nie będzie on mógł liczyć na wyrozumiałość – sprawa zostanie przekazana do sądu i komornika. Osoba, która wpadła w pętlę zadłużenia powinna więc pamiętać, że może stracić o wiele więcej, jeśli nie podejmie współpracy niż gdy się na nią zgodzi. Komornik może bowiem zlicytować majątek dłużnika i zostawić go z niczym, a windykator może rozłożyć dług na raty, które dłużnik będzie w stanie pokryć.

Kredyty nie są złe, jednak trzeba mieć do nich dobre podejście. Nie wolno traktować ich jako złotego środka na wszystkie kłopoty. Decyzję o ich zaciąganiu należy więc podejmować rozważnie.