Czy konieczne jest oddawanie długów współmałżonka?

Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w których windykator informuje męża lub żonę kredytobiorcy, że ten zaciągnął pożyczkę i jej nie spłacił. Zaskoczenie takich osób bywa niekiedy jeszcze większe – czasem zabezpieczeniem takich wierzytelności są pieniądze, które trafiają na wspólne konto.

Trzeba bowiem podkreślić, że jedno ze współmałżonków ma niemal nieograniczone możliwości, by zadłużać się bez wiedzy drugiego z nich – na umowie kredytowej może przecież widnieć tylko jeden podpis. W ten sposób można pożyczyć nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Wystarczy tylko udać się do kilku banków i brać w nich pożyczki na mniejsze kwoty. Jedynym ograniczeniem będzie wtedy zdolność kredytowa, gdyż w BIK-u widnieje tylko informacja o aktualnym zadłużeniu klienta, a nie o tym, czy mąż lub żona są poinformowani o zaciągniętych przez współmałżonka kredytach. Na szczęście, banki nie udzielają bez podpisu współmałżonka kredytów, które wymagają zabezpieczenia (np. kredytów mieszkaniowych).

Nie wiedziałeś o kredycie małżonka, nie musisz go regulować

Banki mają prawo prowadzić egzekucję ze wspólnego majątku małżonków po uzyskaniu pisemnej zgody obojga z nich. W toku postępowania o nadanie klauzuli przeciwko małżonkowi dłużnika, trzeba bowiem udowodnić zgodę współmałżonka za pomocą dokumentu – urzędowego lub prywatnego. Samo oświadczenie, że wyraził on taką zgodę, będzie więc niewystarczające.

Ponadto, gdy podpis współmałżonka na umowie kredytowej został sfałszowany, jego partner lub wierzyciel mają prawo do złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Wyrok skazujący będzie miał moc wiążącą dla sądu orzekającego o klauzuli wykonalności, jak również dla sądu rozpoznającego powództwo przeciw egzekucji, które ma prawo złożyć zaskoczony sytuacją współmałżonek.

Tak więc przy braku zgody obojga małżonków, wierzyciel może dochodzić spłaty swojej należności jedynie z osobistego majątku dłużnika oraz z uzyskiwanych przez niego dochodów. Wierzyciel może również odebrać majątek, który należał do dłużnika przed ślubem, czyli zanim powstała wspólnota majątkowa pomiędzy nim a jego współmałżonkiem.

Wyjątek potwierdza regułę

Od każdej reguły istnieją odstępstwa. Zdarza się więc, że gdy jeden z małżonków zaciągnie długi bez wiedzy drugiego z nich, za ich spłatę będą oni musieli odpowiedzieć solidarnie. Dotyczy to pożyczek zaciągniętych na pokrycie wspólnych potrzeb, a więc: zakupu żywności, ubrań czy kosztów związanych z leczeniem. W takiej sytuacji wierzyciel ma prawo zażądania zaspokojenia wierzytelności ze wspólnego majątku oraz z majątków osobistych małżonków.

Wspólne kredyty

Umowy kredytowe, które zostały podpisane przez oboje małżonków, zmuszają ich do wspólnego ponoszenia odpowiedzialności za niespłacone zobowiązania. Jeżeli więc jedno z nich zaciąga zobowiązanie za zgodą drugiego, wierzyciel może dochodzić zwrotu pożyczki ze wspólnego majątku.